- STOPIEŃ SZKOLNY
- Dzieje Polski i powszechne od czasów starożytnych do 1795 r., w tym:
- 1) Cywilizacje starożytne.
- 2) Bizancjum i świat islamu.
- 3) Średniowieczna Europa.
- 4) Społeczeństwo i kultura średniowiecznej Europy.
- 5) Plemiona słowiańskie i ich warunki życia na terenie dzisiejszej Polski.
- 6) Polska w okresie wczesnopiastowskim.
- 7) Polska w okresie rozbicia dzielnicowego.
- 8) Polska w XIV i XV wieku.
- 9) Wielkie odkrycia geograficzne.
- 10) „Złoty wiek” w Polsce na tle europejskim.
- 11) Początki Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
- 12) Rzeczpospolita Obojga Narodów i jej sąsiedzi w XVII wieku.
- 13) Europa w XVII i XVIII wieku.
- 14) Rzeczpospolita Obojga Narodów w I połowie XVIII wieku.
- 15) Powstanie Stanów Zjednoczonych.
- 16) Wielka rewolucja we Francji.
- 17) Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej.
- 18) Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII wieku.
- Najważniejsze elementy polskiego dziedzictwa kulturowego.
- 1) Symbole narodowe (barwy, godło, hymn państwowy), najważniejsze święta narodowe i państwowe.
- 2) Legendy o początkach państwa polskiego.
- 3) Najważniejsze zabytki i symbole kultury polskiej.
- Sposoby mierzenia czasu w historii i pojęcia chronologiczne.
- Rodzaje źródeł historycznych;
- STOPIEŃ REJONOWY
Wszystkie zagadnienia ze stopnia szkolnego (w tym w zakresie rozszerzonym),
z zastrzeżeniem, że poza wymienionymi tam zagadnieniami rozszerzonymi na stopniu rejonowym status ten otrzymują także następujące zagadnienia:
- Rzeczpospolita Obojga Narodów i jej sąsiedzi w XVII wieku.
- Rzeczpospolita Obojga Narodów w I połowie XVIII wieku.
- Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej.
- Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII wieku.
a ponadto:
- Epoka napoleońska.
- STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Zagadnienia określone dla stopni szkolnego i rejonowego (w tym w zakresie rozszerzonym), a ponadto dzieje Polski i powszechne od kongresu wiedeńskiego do czasów współczesnych, w tym:
- 1) Europa po kongresie wiedeńskim.
- 2) Ziemie polskie w latach 1815-1848.
- 3) Europa w okresie wiosny ludów.
- 4) Powstanie styczniowe.
- 5) Europa i świat w II połowie XIX i na początku XX wieku.
- 6) Ziemie polskie pod zaborami w II połowie XIX i na początku XX wieku.
- 7) I wojna światowa.
- 8) Sprawa polska w czasie I wojny światowej.
- 9) Europa i świat po I wojnie światowej.
- 10) Odrodzenie państwa polskiego po I wojnie światowej.
- 11) II Rzeczpospolita w latach 1921-1939.
- 12) Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej.
- 13) Droga do II wojny światowej.
- 14) Wojna obronna Polski we wrześniu 1939 r. Agresja Niemiec (1 września)
i Związku Sowieckiego (17 września). - 15) II wojna światowa i jej etapy.
- 16) Polska pod okupacją niemiecką i sowiecką.
- 17) Sprawa polska w czasie II wojny światowej.
- 18) Świat po II wojnie światowej.
- 19) Początki komunizmu w Polsce.
- 20) Stalinizm w Polsce i jego skutki.
- 21) Polska w latach 1957-1981.
- 22) Dekada 1981-1989.
Rozdział 2
ZAKRES UMIEJĘTNOŚCI
- Na wszystkich stopniach konkurs obejmuje umiejętności z zakresu historii ujęte
w podstawie programowej kształcenia ogólnego z historii dla szkoły podstawowej, w tym z zakresu:- chronologii historycznej, w tym porządkowania i synchronizowania zagadnień
z historii Polski i historii powszechnej
- chronologii historycznej, w tym porządkowania i synchronizowania zagadnień
- analizy i interpretacji historycznej,
- tworzenia narracji historycznej.
- W odniesieniu do zagadnień rozszerzonych (zapisanych powyżej wytłuszczoną czcionką) konkurs obejmuje ponadto umiejętności ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego z historii dla szkół ponadpodstawowych.
- Uczeń dodatkowo:
- na stopniu szkolnym: charakteryzuje cywilizacje starożytne, charakteryzuje dzieje Polski pod rządami Piastów i Jagiellonów; interpretuje źródła odnoszące się do tych zagadnień;
- na stopniu rejonowym: charakteryzuje dzieje Rzeczypospolitej w czasach królów elekcyjnych, a także epokę napoleońską; interpretuje źródła odnoszące się do tych zagadnień;
- na stopniu wojewódzkim: charakteryzuje dzieje ziem polskich i życie Polaków
od kongresu wiedeńskiego do końca XX w.; interpretuje źródła odnoszące się do tych zagadnień.
DZIAŁ V
WYKAZ LITERATURY PRZYGOTOWUJĄCEJ DO UDZIAŁU W KONKURSIE
ORAZ STANOWIĄCEJ POMOC DLA NAUCZYCIELA I UCZNIA
- W zakresie chronologicznym wyznaczonym zakresem zagadnień danego stopnia konkursu:
- Podręczniki historii dopuszczone do użytku szkolnego w szkole podstawowej
i dostosowane do nich zeszyty ćwiczeń. - W odniesieniu do zagadnień zapisanych powyżej wytłuszczoną czcionką – podręczniki historii dopuszczone do użytku szkolnego w liceum ogólnokształcącym w zakresie rozszerzonym.
- Atlasy historyczne do szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego np. Wyd. Nowa Era, WSiP, Wyd. Demart.
Ponadto:
Stopień szkolny:
- Anonim tzw. Gall, Kronika Polska (dowolne wydanie).
- Słownik terminów i pojęć historycznych (dowolne wydanie).
- Obrazy Jana Matejki, których tematyka nawiązuje do dziejów Polski do 1795 r.
- Obowiązujące akty prawne dotyczące godła, barw, hymnu Rzeczypospolitej Polskiej oraz świąt państwowych i narodowych.
- Groniowski Krzysztof, Skowronek Jerzy, Historia Polski 1795 – 1914, 1987.
- Samsonowicz Henryk, Historia Polski do roku 1795, 1990.
Stopień rejonowy:
- Kłoczowski Jerzy, Historia Polski od czasów najdawniejszych do końca XV wieku, 2000.
- Poczet królów i książąt polskich, pod red. Anrzeja Garlickiego, 1991.
- Polska na przestrzeni wieków, Andrzej Wyczański, Henryk Samsonowicz, Janusz Tazbir i inni , 2011.
Stopień wojewódzki:
- Dziurok Adam, Gałęzowski Marek, Kamiński Łukasz, Musiał Filip, Od Niepodległości do Niepodległości. Historia Polski 1989 – 1989, 2010.
- Władcy Polski, 2018.
Uwaga: Teksty (źródła) stanowiące podstawę zadań mogą pochodzić spoza ww. literatury. Uczestnik konkursu interpretuje źródło na podstawie swojej wiedzy, odnoszącej się
do zagadnienia, do którego nawiązuje źródło; jeżeli źródło nie występuje w literaturze,
nie ma obowiązku podać jego nazwy.