Temat 4: -Państwo
Franków - chronologia najważniejszych wydarzeń - cz. 1
335 r. -
Frankowie osiedlają się w Galii. Maja kontakt ze swoimi współplemieńcami na
prawym brzegu Renu. W odróżnieniu od innych Germanów są poganami. Były to
liczne niejednolite etnicznie plemiona, często skłócone ze sobą.
Dwie grupy plemienne:
Frankowie Saliccy -
siedziby w pobliżu Morza Północnego
Frankowie Rypuarscy -
na prawym brzegu środkowego Renu.
Kres rozdrobnienia:
Chlodwig - młody władca plemienia skupionego wokół Tournoi (wywodzący się od
legendarnego Meroweusza). Podporządkowywał kolejno wszystkich sąsiadów
486 -
Chlodwig bije Rzymianina Sjagriusza - zyskuje nie okupowaną przez innych
barbarzyńców cześć Galii (miedzy Sommą, La Manche a Loarą). Następnie
atakuje Alemanow. Pomagają mu inni władcy frankijscy. Zajmuje kraj Alemanów,
ich niedobitki chronią się u Teodoryka Ostrogockiego.
25.02.496 -
chrzest oraz koronacja królewska Chlodwiga - atuty w planie stworzenia
silnego państwa w Galii.
Następnie zwycięża Burgundów (mając
poparcie cesarza Zenona).
507 -
Chlodwig gromi Wizygotów pod Poitiers (mimo
dyplomatycznej akcji Teodoryka Wielkiego). Daje mu to władzę nad całą Galią
z wyjątkiem brzegów Morza Śródziemnego (Septymania, Prowansja). Dzięki temu
również podporządkowuje sobie pozostałe plemiona frankijskie. Na obszarach
zajętych przez Chlodwiga rozwinęła się kolonizacyjna akcja Franków (głównie
wolni wojownicy).
Ustrój społeczny Franków :
V w. -
kodyfikacja prawa zwyczajowego Franków Salickich. Kończyła ona okres
rozkładu organizacji rodowej (przeżytki utrzymały się w wymiarze
sprawiedliwości).
PATRYMONIALNY CHARAKTER PAŃSTWA FRANKÓW:
Chlodwig umniejszał znaczenie wiecu
wszystkich zdolnych do noszenia broni .Jego monarchia miała charakter
patrymonialny:
Władca tytułował się królem Franków. Ziemię
traktował jako własność (patrymonium). Dzielił ją wg uznania między synów
lub nadawał w użytkowanie między tych, których chciał wyróżnić.
·
na czele dworu stał MAJORDOM
(intendent dworski).
·
monarcha zapewniał
dostojnikom dworskim utrzymanie.
·
mieli też oni prawo do
najwyższego okupu (wergeld).
Rolnictwu nadawała ton wielka własność,
która przy nawrocie do gospodarki naturalnej przestawiła się całkowicie na
gospodarkę czynszowo-pańszczyźnianą.
Oprócz możnowładców frankijskich i potomków
senatorskich rodów latyfundia posiadali także: kościół i król.
Dobra królewskie:
System opłacania funkcjonariuszy zakładał
brak środków płatniczych (zmniejszenie wpływów z podatków) król wynagradzał
urzędników nadając im ziemię - BENEFICJA. Urzędnicy usiłowali przekształcić
własność czasową w własność zupełną - stopniowe przechodzenie dóbr
królewskich w prywatne ręce.
Dobra kościelne:
Kościół dzięki ofiarności wiernych miał
tyle ziemi, że nie był w stanie wszystkiego utrzymać. Dlatego nadawał ziemię
w użytkowanie tym, którzy o prosili, pod warunkiem:
·
niewielkiego rocznego czynszu
·
odnowienia dzierżawy co 5
lat.
Były to PREKARIA. (3 rodzaje : Precaria
data, Precaria renumeratoria, Precaria oblata.)
Miasta:
Rozwijające się rzemiosło dworskie
rujnowało miasta. Ostateczny cios zadało miastom opanowanie wschodnich i
południowych wybrzeży Morza Śródziemnego przez Arabów.
Kryzys monarchii Merowingów:
511 -
śmierć Chlodwiga - państwo ulega ciągłym podziałom między członków dynastii.
W poszczególnych dzielnicach do władzy dochodzą majordomowie.
656 -
Próba zdetronizowania Merowingów przez Grimoalda - majordoma Austrazji -
klęska zamachowca.
Po upływie jednego pokolenia majordomem
austrazyjskim zostaje PEPIN Z HERISTALU. Kres rozbicia dzielnicowego - Pepin
pod swym berłem jednoczy Neustrię, Austrazję i Burgundię. Poza jego
zasięgiem była jedynie Akwitania. Staje się on faktycznym władcą państwa
Franków. |